ماهی دیسکس

نام فارسی	دیسکس
نام انگلیسی	Discus
خانواده	Cychilidea
نام علمی	Symphysodon
دسته بندی	گوشتخوار
محل زندگی	رودخانه های آمازون
حداقل سایز آکواریوم	150 لیتر
دمای آب	27 الی 31 درجه سانتی گراد
اسیدیته آب	6 الی 7 PH
سختی آب	1 الی 4 DH
حداکثر اندازه	16.5 سانتی متر
خلق و خو	آرام و بی آزار
قلمرو طلب	خیر
موقعیت شنا	میانه آب
شرایط نگهداری	سخت
شرایط تکثیر	متوسط
حساسیت به بیماری	حساس
خوراک	غذای زنده ، میکس ، گرانول

ماهی دیسکس ( معادل فارسی کلمه Discus ، مدور است ) از خانواده سیچلاید های بومی آبگیر های رودخانه آمازون در جنوب آمریکاست . با توجه به شکل و رنگ های روشن و متمایز در بسیاری از کشور های دنیا یکی از بهترین گزینه  ها برای تکثیر و پرورش به عنوان ماهی آکواریومی است .

مانند ماهی آنجل که از خانواده سیچلاید ها است ماهی دیسکس نیز شکل بدنی خواص خود را دارد .  البته در بعضی گونه ها شکل بدن بیشتر گرد مانند است و نام این ماهی ( دیسکس ) از همین شکل بدن آن قرار گرفته است . روی بدن ماهی با رنگ های سبز ، قرمز ، قهوه ای و آبی رنگ آمیزی شده است . البته نوع های دیگری موجود است که دست ساز بشر است و در طبیعت یافت نمی شود . دیسکس ها می توانند بین 12.3 تا 16.2 سانتی متر رشد کنند . اما در آکواریوم ها تا 23 سانتی متر رشد نیز ادعا شده است . وزن ماهی بالغ بین 150 تا 250 گرم می باشد . تفاوت جنسی در این نوع روشن است اما باید گفت که اندازه ماهی نر از ماهی ماده بزرگ تر است . در انواع قرمز رنگ ( red melon, red cover ) ماهی ماده از ماهی نر پر رنگ تر است .

رفتار ماهی دیسکس

ماهی های دیسکس بسیار اجتماعی هستند ، به طور معمول در دسته هایی بیشتر از 10 عدد نگهداری می شوند که در خانواده سیچلاید ها تقریبا منحصر به فرد است . هنگام تکثیر ، مادر و پدر از گله اصلی جدا می شوند و این به دلیل حفاظت از بچه های خود ازهمنوعان می باشد . مانند تمام سیچلاید های دیگر این گونه نیز پدر و مادر دلسوزی برای فرزندان هستند . همچنین این ماهی هنگام باز شدن بچه های خود ، شیره ای از پوست خود ترشح میکند که تا 4 هفته غذای لارو ها را تامین میکند . در 2 هفته اول والدین با حرکت موازی با هم و نگه داری بچه ها در وسط باعث تغذیه آنها میشوند و از هفته 3 به بعد کم کم تغذیه را کم کرده و در هفته 4 تغذیه از این روش را کلا قطع میکنند . اگرچه این رفتار در بین ماهی ها کمیاب است اما بیش از 30 گونه دیگر از سیچلاید ها نیز برای تغذیه فرزندان خود از روش ترشح شیر از پوست استفاده می کنند ( از جمله کرومیده و آوارو ) . ماهی دیسکس در سن یک سالگی به بلوغ کامل میرسد .

در ابتدای زندگی آنها از جلبک ها و دیگر مواد گیاهی تغذیه میکنند و در فصل های پر آبی از بی مهرگان بیشتر تغذیه میکنند . برخلاف سیچلاید های دیگر این گونه بیشتر گیاهخوار و همه چیز خوار است .

توزیع و زیستگاه ماهی دیسکس

این گونه ساکن حاشیه دشت سیلابی دریاچه و رودخانه ها در آبگیر های دشت آمازون است .

سه گونه این ماهی هر کدام در مناطق متفاوتی زندگی میکنند . گونه S. aequifasciatus در شرق رودخانه آمازون یافت میشود و گونه S.tarzoo در غرب آمازون و در مقابل گونه S در رودخانه های Rio Negro, Nhamundá, Trombetas and Abacaxis Rivers و Uatumã بالایی  یافت می شوند .

منشا اصلی ماهی در رودخانه ی “نانای” در غرب آمازون می باشد که 30 سال پیش صادر شدن این گونه ماهی از آن جا آغاز شده است .

سازگاری ماهی دیسکس

ماهی دیسکس را میتوان با انواع ماهیان دیگری که شرایط آب یکسانی دارند نگهداری کرد . اما پیشنهاد نگهداری آنها به صورت تگ گونه در آکواریوم می باشد . برای افزایش جنب و چوش آکواریوم معمولا از انواع ماهی تترا در کنار این ماهی استفاده می شود .

سایز ماهی دیسکس

ماهی نر و ماده هر دو می توانند در دو سالگی به اندازه 16.5 سانتی متر برسند .

شرایط آب برای نگهداری ماهی دیسکس

دمای آب مناسب برای دیسکس

دمای آب برای دیسکس ها بین 28 تا 31 درجه می باشد . توجه داشته باشید که در دمای بالا اکسیژن کمتری در آب موجود است و شما باید بسته به تعداد ماهی ها از تجهیزات مناسب استفاده کنید . سعی کنید ماهی های دیگری که با دیسکس ها نگهداری می کنید نیز پذیرای این دمای آب باشند .

پی اچ آب – سختی آب مناسب برای ماهی دیسکس

پی اچ آب برای ماهی دیسکس باید بین 6 و 7 باشد . پی اچ ایده عال برای این ماهی 6.5 می باشد . افزایش بیشتر از 7 یا کاهش کمتر از 6 باعث ایجاد استرس در ماهی خواهد شد .

سختی آب باید بین 1dH تا 8dH باشد . این شرایط تقریبا شبیه به شرایط آمازون خواهد بود . در مخزن های تکثیر گاهی از سختی بالاتر برای عادت کردن ماهی استفاده می کنند .

نیتریت آب برای ماهی دیسکس

نیتریت آب برای این ماهی باید 0ppm باشد . دیسکس ها حتی به مقدار خیلی کم نیتریت در آب نیز حساس هستند .

آمونیاک برای ماهی دیسکس

نیترات آب برای این ماهی باید 0ppm باشد . در صورت افزایش با از دست رفتن رنگ و تنفس مشکل ماهی مواجه خواهید شد و نیاز به تعویض سریع آب دارید .

نیترات برای ماهی دیسکس

نیترات برای دیسکس ها نیز باید تا حد امکان نزدیک به 0ppm باشد . هر مقداری کمتر از 20ppm برای نگهداری ماهی دیسکس مناسب است . افزایش مقدار را می توان با گیاهان و حذف مواد فاسد در آب کنترل کرد .

تعویض آب آکواریوم ماهی دیسکس

دیسکس ها نیاز به تعویض 50 درصد آب هر هفته برای کنترل نیترات و دیگر شرایط دارند . دیسکس ها به شرایط آب حساس هستند ، پس قبل از اقدام به تعویض آب جدید باید تمام شرایط مناسب را داشته باشد .

میزبانی ماهی دیسکس

برای نگهداری دیسکس ها معمولا از آکواریوم های پلنت با سیستم تزریق CO2 استفاده میشود که pH حدود 6.8 دارد که این مقدار برای نگهداری دیسکس عالی خواهد بود . استفاده از گیاهان با ساقه های بلند و همچنین تکه های چوب در دکور آکواریوم بهترین شبیه سازی به محل زندگی آنها است . روش دیگر این است که کف آکواریوم کاملا خالی باشد . به این صورت کنترل آب و نظافت آکواریوم ساده تر خواهد بود و کیفیت آب پایداری بیشتری خواهد داشت . در هنگامم تخم ریزی و پرورش بچه ماهی ها حتما از روش دوم استفاده کنید تا سلامت بچه ماهی ها و رشد آنها تضمین شود .

آب به آب کردن ماهی دیسکس

با توجه به حساسیت بالای این ماهی به شرایط آب برای جابجایی آن نیاز به تغییر آرام آب ها داریم . برای این کار معمولا از شلنگ استفاده میشود که باعث میشود آب کم کم و با فشار کم تغییر پیدا کند و پس از هم دمایی و عادت کردن ماهی میتوان آن را انتقال داد . روند انتقال باید بین 20 تا 30 دقیقه به طول انجامد تا ماهی دچار شک نشود .

تغذیه ماهی دیسکس

معمولا آنها همه چیز خوار هستند اما طبیعتا آنها کرم های خونی ، دل گوساله و سپس غذاهای شرکتی برای تامین ویتامین و مواد معدنی را دوست دارند .

برای بهترین رنگ دیسکس شما نیاز دارید تا از یک رژیم غذایی متنوع از غذا های زنده ، منجمد و غذاهای آماده شرکتی استفاده کنید .

توجه داشته باشید که کرم خونی عامل انتقال انگل است و باید در مصرف آن احتیاط های لازم را رعایت کنید تا دچار مریضی ماهی های خود نشوید .

دل گوساله منجمد یکی از غذای خوب برای دیسکس ها است ، اما ته نشین شدن سریع آنها میتواند آب را کثیف کند . بنابراین هنگام تغذیه فیلتر را خاموش کرده و به اندازه کم ماهی ها را تغذیه کنید تا تمام آن را مصرف کنند .

تکثیر ماهی دیسکس

پرورش آنها در آکواریوم بسیار ساده است . اگر از چند عدد دیسکس جوان استفاده کرده و آنها را کنار هم پرورش دهید بعد از رسیدن به بلوغ آنها جفت گیری کرده و اقدام به تخم ریزی خواهند کرد . دیسکس ها در آکواریوم هایی با ارتفاع کم تخم ریزی نخواهند کرد . حداقل ارتفاع آب برای تخم ریزی آنها 40 سانتی متر می باشد و تا 80 سانتی متر برای تکثیر مناسب است . توجه داشته باشید که دمای آب در طول دوره تکثیر باید 28 درجه سانتیگراد باشد . در صورتی که رفتار جفت گیری و تخم ریزی در آنها مشاهده نشد می توانید کمی دما را افزایش دهید . همچنین برای ترغیب دیسکس ها میتوانید با تعویض مقداری کم از آب با آب سرد تر شرایط باران های آمازون در تابستان را برای آنها شبیه سازی کنید که در تخم ریزی آنها تاثیر گذار خواهد بود . pH آب در طول مدت باید با دقت فرآوان روی 6.5 نگه داشته شود ، همچنین با توجه به بارش باران در آمازون هنگام تخم ریزی این ماهی باید توجه داشته باشید که سختی آب نیز باید مقداریی در حدود 1 تا 4dH باشد. پارامتر pH آب برای این ماهی ها بسیار مهم است و باید هر روز آن را بررسی کنید . نیترات آب باید در مقدار حداقل خود باقی بماند . سیفون 30 تا 500 درصد آب در هر هفته لازم است .

در هنگام تکثیر ، دیسکس ها باید با غذاهای مقوی دارای پروتئین تغذیه شوند . تنوع غذایی به تعادل در رژیم غذایی دیسکس ها کمک می کند . پرورش دهندگان حرفه ای از دل گوساله ، کرم خونی ، اسفناج و دو بار در هفته از گرانول های مقوی برای تغذیه دیسکس ها استفاده میکنند .

با قراردادن برعکس یک گلدان مخروطی برای تخم ریزی آنها آماده شوید . توجه داشته باشید که سطح مورد استفاده آنها باید کاملا تمیز و بهداشتی باشد . بعضی لوازم پلاستیکی حرفه ای نیز برای تخم ریزی آنها ساخته شده است که می تواند شانس تخم ریزی را افزایش دهد . در طبیعیت شانس تکثیر این موجود به همین دلایل پایین تر از شانس تکثیر در آکواریوم هاست . این مرحله نیاز به صبر و نظارت دقیق شما دارد .

تخم ریزی و پرورش ماهی دیسکس

محل مناسب برای تخم ریزی ماهی های دیسکس وسط آکواریوم است . دیسکس ها به طور مداوم با مکیدن و لمس کردن سطح مخروط با دهان اقدام به تمیز کردن آن می کنند . در ابتدای تمیز کردن مخروط توسط دیسکس ها مجدد کیفیت آب را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که آنها را به صورت مداوم تغذیه می کنید . در این شرایط سبک بودن آب بسیار مهم است . در صورتی که سختی آب بالا باشد لاور ها نمیتوانند پوسته تخم را بشکنند و بیرون بیایند .

آماده شدن ماهی ماده برای تخم گذاری ممکن است بین یک هفته تا 15 هفته به طول انجامد . پس از جفت گیری آنها تخم های کوچکی را روی سطح مخروط قرار میدهند . دیسکس ها به طور مداوم مراقب آنها هستند و با حرکت باله ها جریان آب را از روی آنها عبور میدهند تا اکسیژن کافی به تخم ها برسد . در این مرحله آنها با خوردن و از بین بردن تخم های بارور نشده باعث جلوگیری از بیمار شدن و قارچ زدن بقیه تخم ها میشوند .

پس از 48 ساعت تخم ها باز خواهند شد . در این مرحله نیاز به تغذیه از طرف شما ندارند . والدین آنها با ترشح نوعی ماده غذایی از پوست خود ، بچه ماهی ها را تغذیه می کنند . والدین مدت زیادی پذیرای بچه ها هستند و گزندی به آنها نمیرستانند . اما بهتر است بعد از گذشت 2 هفته و امکان تغذیه بچه ماهی ها با غذا های دیگر آنها را از والدین جدا کنید . زیرا تغذیه آنها از والدین باعث ضعیف شدن آنها شده و همچنین به بدن آنها آسیب میرساند .

با توجه کردن به مراحل ذکر شده و دقت در انجام تکثیر شما می توانید حدود 70 درصد تخم ها را به ماهی هایی زنده تبدیل کنید . فروش این ماهی ها تا زمانی که آنها به اندازه 4 سانتی متری نرسیده اند توصیه نمیشود . زیرا آنها باید توانایی مقاومت در برابر جابجایی و تغییر شرایط آب را داشته باشند .

سعی کردم در این مطلب به صورت کامل در مورد ماهی دیسکس بحث کنم اما باز هم حرف برای گفتن هست .

این متن به مرور زمان تکمیل خواهد شد . پرسش و پاسخ و مباحث دیگر مربوط به این ماهی را در انجمن ماهی من دنبال کنید .