نام فارسی | فایتر |
---|---|
نام انگلیسی | Betta |
خانواده | Osphronemidae |
نام علمی | Betta Splendens |
دسته بندی | گیاهخوار |
محل زندگی | چین |
حداقل سایز آکواریوم | 10 لیتر |
دمای آب | 28 درجه سانتی گراد |
اسیدیته آب | 7 PH |
سختی آب | 5 تا 25 DH |
طول عمر | 3 سال |
حداکثر اندازه | 7 سانتی متر |
خلق و خو | نسبتا صلح جو |
قلمرو طلب | بله |
موقعیت شنا | میانه آب |
شرایط نگهداری | آسان |
شرایط تکثیر | متوسط |
حساسیت به بیماری | مقاوم |
خوراک | پولکی ، آرتمیا ، گرانول ، کرم خونی |
شناخت ماهی فایتر
ماهی فایتر ( Siamese fighting fish ) یا بتا یکی از زیباترین ماهیان کوچک آب شیرین محصوب می شود . انواع قرمز رنگ این ماهی در عید نوروز به جای ماهی قرمز به فروش میروند ، اما باید دانست که این ماهی زیبا انواع مختلف و شرایط زندگی کاملا متفاوتی با ماهی عید دارد . باله های زیبا و بلد این ماهی و همچنین رنگ های زیبا و براق ماهی همیشه شما را جذب تماشای این ماهی زیبا خواهد کرد . اما نگهداری این ماهی مشکلاتی را نیز به دنبال خواهد داشت که به مرور مطرح میکنیم .
در این مقاله بیشتر در مورد نگهداری و تکثیر ماهی فایتر به بحث خواهیم پرداخت و به مبازره های ماهی فایتر ، روش های تقویت آن برای مبارزه یا حتی مطالب تخصصی نام و آناتومی ماهی نخواهیم پرداخت . هدف از این مطلب نگهداری و پرورش ماهی فایتر است .

نام این ماهی فایتر ( مبارز ) یا جنگجوی سیامی نام گذاری شده است . به این دلیل که دارای روحیه مبارزه ای می باشد و ماهیان نر این گونه در برابر هم شروع به دعوا های سختی خواهند کرد . در بسیاری از کشور ها از این ماهی برای مبارزه و شرط بندی استفاده می شود و حتی روش هایی برای تقویت ماهی خود داشته اند ! ( مثل دعوای خروس ها )
این ماهی از خانواده ماهیان گوارامی است . همان طور که می دانید ماهیان خانواده گوارامی می توانند اکسیژن مورد نیاز خود را از سطح آب بگیرند و همچنین روش ویژه ای برای تکثیر دارند که دیگر گونه ها از این روش استفاده نمی کنند .
ماهی فایتر بین 2 تا 10 سال عمر می کند و عمر آن بستگی به شرایط زندگی ، تغذیه و دیگر موارد دارد .

گونه های مختلف ماهی فایتر
این ماهی زیبا دارای گونه های بسیار با رنگ آمیزی های متفاوت است . از روی شکل باله ها و رنگ آمیزی ماهی نام آن تعیین می شود .
ماهی فایتر ویل تیل یا دم پرده ای – ( Veiltail )
نژادی که به صورت معمول یافت میشود و دمی متوسط و ساده و افتاده دارد .

ماهی فایتر هالف مون یا نیم ماه – ( Half Moon )
گونه ای با دم و باله های بادبزنی بزرگ و زیبا که باله آنها مانند حرف D انگلیسی 180 درجه بدن آنها را پوشانده است .

ماهی فایتر اور هالف مون یا سوپر نیم ماه – ( Over-half-moon )
مانند هالف مون هستند با این تفاوت که بیش از 180 درجه بدن آنها را باله پوشانده است .

ماهی فایتر دم ریش یا کرون تیل – ( Crowntail )
این گونه دارای دمی بریده بریده است که شکل دم آن را متمایز میکند و زیبایی منحصر به فردی دارد .

ماهی فایتر رز تیل یا رز دم – ( Rose tail )
این گونه شباهت زیادی به هالف مون دارد ، اما دم آن مانند شکفته شدن یک گل رز است .

ماهی فایتر پر دم – فیتر تیل ( Feather tail )
مانند گونه زر دم هستند اما ظاهری خشن تر دارند .

ماهی فایتر باله کوتاه – شورت فینید ( Short-finned )
دارای باله های کوتاهی است و باله زیری شکل تیزی دارد

ماهی فایتر باله کوتاه هالف مون ( Half-moon Half-moon plakat )
گونه ای بین باله کوتاه و هالف مون !

ماهی فایتر دو دم – فول مون ( Double tail or Full-moon )
دم این گونه از وسط به دو نیمه تقسیم شده است .

ماهی فایتر دلتا دم – دلتا تیل ( Delta tail )
دم این گونه کمتر از 180 درجه پهنا دارد .

ماهی فایتر نیم خورشید – هالف سان ( Half-sun )
مانند نیم ماه دارای باله هایی 180 درجه است اما نوک باله ها ریش ریش هستند .

ماهی فایتر گوش فیلی – الِفنت ایر ( Elephant ear )
این گونه دارای باله های کناری بلد و بزرگ است .

ماهی فایتر دم بیلی ( Spade tail )
شکل دم متمایزی دارد که از گونه های دیگر کاملا متفاوت است .

جنس ماده این ماهی نیز مانند گونه نر دارای گونه های متفاوت است . اما تفاوت گونه و شکل دم و رنگ در نوع نر بیشتر مشهود است . جنس ماده ساده و با دم و باله کوتاهتری است .

نگهداری ماهی فایتر
نکات جالبی برای نگهداری این ماهی به نظر میرسد . در ابتدا باید بگوییم که این ماهی نیاز به هیچ گونه تجهیزات اضافی برای آکواریوم خود ندارد . این ماهی میتواند اکسیژن مورد نیاز خود را از سطح آب دریافت کند و در صورتی که دمای محیط با دمای نگهداری ماهی سازگار باشد شما نیاز به بخاری هم نخواهید داشت . برای نگهداری این ماهی از یک تنگ هم میتوان استفاده کرد و ماهی به راحتی در آن زندگی خواهد کرد .

اما باید دانست که این ماهی خلق و خوی پرخاشگرانه ای دارد . شما نمی توانید دو یا چند ماهی نر از این گونه را در کنار هم نگهداری کنید . آنها با دیدن یکدیگر شروع به فیگور گرفتن و درگیری خواهند کرد که به مرور به مرگ یکی از آنها خطم می شود .
برای نگهداری این ماهی یک آکواریوم با حجم 20 لیتر پیشنهاد می شود که با یک پوشش ماسه نرم در کف و چند گیاه طبیعی با برگ پهن پوشیده شده باشد .
سازگاری یا همزیستی ماهی فایتر
این ماهی را می توان با ماهیان گیاهخوار نگهداری کرد . البته توجه داشته باشید که این ماهی برای خود قلمرو مشخص می کند و به این شکل نیست که خیلی راحت با ماهیان دیگر کنار بیاید هر از گاهی ماهیان دیگر را از خود دور می کند . همچنین نگهداری این ماهی با ماهیانی که دارای دم و باله بلند هستند پیشنهاد نمی شود . زیرا فایتر به زیبایی ماهیان دیگر حسودی خواهد کرد و با دنبال کردن آنها دم و باله آنها را از بین خواهد برد . بنابراین با ماهی گوپی و آنجل های باله بلند سازگاری چندانی ندارد . همچنین از ماهیانی که به خوردن باله ماهیان دیگر علاقه دارند در کنار این ماهی نگهداری نکنید . ماهی های خانواده بارب می توانند به دم و باله های فایتر آسیب بزنند .
تغذیه و غذای ماهی فایتر
این ماهی را می توان با انواع غذا های خشک مثل گرانول و پولکی تغذیه کرد . همچنین برای تقویت می توان از کرم فشرده توبیفکس ، دافتی ، کرم خونی و آرتمیا استفاده کرد .
تکثیر ماهی فایتر
در پیدا کردن جفت مناسب شباهت رنگ و گونه بسیار مهم است . به این صورت بچه ها نیز مانند والدین ماهیان ارزشمندی خواهند بود . همچنین باید دقت کنید که ماهی نر باید بدن کشیده ای داشته باشد ، ماهی های نر که دارای باله های بسیار بلند هستند در انجام عمل تخم ریزی به مشکل خواهند خورد .

ماهی ماده نیز باید دارای بدنی سالم و در قسمت شکم حالت پر بودن داشته باشد که نشانگر تخم های داخل بدن او است .

برای تکثیر این ماهی نیاز به یک آکواریوم 20 لیتر با ارتفاع آب حداکثر 15 سانتی متر دارید ، کف آکواریوم ترجیحا خالی یا دارای شن نرم باشد . دمای آب را روی 28 درجه تنظیم کرده و هر گونه فیلتر یا سنگ هوا را خارج کنید . آب باید راکت و بدون حرکت باشد .
سپس ماهی نر را در آکواروم رها کنید ، یک پلاستیک فریزر ( یا طلق سبز رنگ ) را خیلی آروم روی آب قرار دهید و با فشار های آرام حباب های زیر آن را خارج کنید .
چند روزی صبر کنید تا ماهی نر شروع به ساخت خانه های حباب کند و در طول این مدت سعی کنید جفت ماده را نیز در کنار ماهی نر نگه دارید تا او نیز شروع به تولید تخم کند . برای این منظور شما باید ماهی ماده را در ظرف کوچکتری قرار داده و ظرف را در داخل آکواریوم قرار دهید .


پس از چند روز و ساخت تعداد زیادی حباب توسط ماهی نر شما می توانید خیلی آروم ماهی ماده را نیز آزاد کنید .
آنها پس از تکمیل و بررسی حباب ها با یکدیگر شروع به تخم ریزی خواهند کرد . در صورتی که در این مرحله با دعوا بین ماهی ها مواجه شدید ماهی ماده را خارج کنید و پس از یک روز دوباره امتحان کنید . در صورتی که بعد از چند بار تکرار باز هم ماهی ها با هم سازگاری نداشتند یعنی یا ماهی ماده خیلی جوان است ، یا ماهی ماده برای تخم ریزی آماده نیست و یا ماهی نر ماهی ماده را نپسندیده است که در هر صورت بهتر است ماهی ماده را تعویض کنید .
فرایند تخم ریزی به این صورت است که ماهی نر بدن خود را دور بدن ماهی ماده حلقه کرده و ماهی ماده را بر عکس میکند . ماهی ماده تعدادی تخم رها کرده و ماهی نر آنها را با دهان جمع میکند و داخل حباب ها قرار میدهد و این عمل را آن قدر تکرار میکنند تا تخم های ماهی ماده تمام شود . به طور معمول آنها بین 150 تا 700 تخم می گذارند .


پس از اتمام تخم ریزی ماهی نر پرخاشگر شده و بهتر است ماهی ماده را از آکواریوم خارج کنید . پس از 36 ساعت بچه ماهی ها از تخم خارج خواهند شد و شروع به شنای آزاد خواهند کرد . بچه ماهی ها توسط پدر نگهداری خواهند شد اما بهتر است بعد از باز شدن تخم ها ماهی نر را هم از بچه ها جدا کنید و خود به پرورش لارو ها بپردازید .


پس از اتمام کیسه های مواد غذایی زیر شکم لارو ها آنها نیاز به تغذیه پیدا خواهند کرد . توجه کنید که در خانواده گوارامی ها بچه ها هنگام تولد بسیار کوچک هستند و قابلیت تغذیه با هر غذایی را ندارند . برای شروع تغذیه از زرده تخم مرغ یا آب سبز استفاده می شود و پس از یک هفته تغذیه با آرتمیا آغاز میگردد .
روش تهیه زرده تخم مرغ به این صورت است که ابتدا تخم مرغ را آب پز کرده و زرده آن را جدا میکنیم . سپس زرده را در توری مانند جوراب زنانه ریخته و فشار میدهیم . تخم مرغ کاملا خرد و له می شود و از خروجی برای تغذیه بچه ماهی ها استفاده می کنیم .
روش دیگری نیز برای تغذیه بچه ماهی ها وجود دارد که از لایه های کناری موز استفاده می شود . احتمالا هنگام پوست کندن موز این نوار های کوچک بین گوشت موز و پوست را ملاحظه کرده اید . این نوار ها را کاملا خرد کرده و به تغذیه بچه ماهی ها می رسانند .
پس از گذشت یک هفته از باز شدن تخم ها می توان بچه ماهی ها را با آرتمیا تغذیه کرد ، توجه کنید که آرتمیا باید تازه باز شده باشد . زیرا با گذشت زمان اندازه آرتمیا بزرگ شده و همچنین مواد معدنی آن کم می شود و برای تغذیه لارو ها مناسب نیستند.

بچه ماهی ها به سرعت بزرگ شده و در سن 4 تا 5 ماهگی به بلوغ خواهند رسید .
پیشنهاد می شود فایتر های نر را بعد از رسیدن به سن 3 ماهگی از یکدیکر جدا کرده و به صورت جداگانه در تنگ های کوچک نگهداری کنید .
سلام و ممنون به خاطر سایت خوبتون،
من قصد دارم یک ماهی فایتر نر بگیرم، میخواستم بدونم حتماً باید به نر و یه ماده بگیرم؟
با سپاس فراوان.
سلام
چیزی به اسم حتما وجود نداره
اگر قصد تکثیر دارید باید حداقل 2 ماده و یک نر داشته باشید
سلام ببخشید که اینقدر سوال میپرسم.
طبق گفته های قبلیم،ماهی فایتر نر آبی رنگم نمیتونه گارد بگیره و وقتی آینه و یا در خودکار تیره رنگ جلوی او میگیرم،
به سرعت به سمت عقب شنا میکند و از آن فضا دور میشود.
علتش چیست؟
ممنون از سایت بسیار خوبتون.
در ضمن اون بخاطر بیماری کیسه هوایش نمیتونه گارد بگیرد.و مثل دفعات قبلی به در خورکار تیره رنگ که جلویش میگیرم،
نمیتونه گارد بگیرد.لطفا بفرمایید راه حل این مسله چگونه است؟
ومن میبینم میخواد گارد بگیره ولی آبشش باز میشه و وقتی اون در خودکار رو برمیدارم،به حالت اول و عادی برمیگرده.
ممنون از شما.
سلام و ممنون از سایت خوبتون. امیدوارم هرچه سریع تر جواب مشکل منو بدید.
من الان یه ماهی نر آبی رنگ دارم که تازه دو هفته و چند روزه که دارمش.
همه ی کاراشو خیلی خوب انجام میده که من ازش درباره ی اینجور کاراش مشکلی ندارم.
دارم کم کم تربیتش میکنم و باهاش کارای نمایشی کار میکنم.مثلا اینکه غذا رو از دستم بپره بالا وبگیره و به علاوه تحریک کردن قوای جنگندگیش.
الان مشکل من اینجاست که موقعی که من بغل ظرف مینی آکوار یومش نیستم،اون روی سطح آب کج میشه و وقتی من میرم پیشش دوباره به حالت عادی برمیگرده و من الان یه عالمه براش دعا کردم که نمیره چون خیلی دوستش دارم.
مادرم میگوید که چون تو وقتی میخوای باهاش حرکات نمایشی کار کنی،مثل وقتی که میپره بالا و غذا رو از دستت میگیره،زیاد بهش غذا میدی.درصورتی آقای آکواریوم فروشی گفت فقط 2 تا 3 تادونه بهش غذا بده.
الان من خیلی میترسم که اون بمیره لطفا بگید چکار کنم؟دارم سعیمو میکنم تا بهش کمتر غذا بدم.تو ایترنت هم چیزی برای راه حل این مشکل وجود نداشت.
ممنون از لطفتون!
سلام و وقت بخیر
بله احتمالا ماهی شما در ابتدای بیماری کیسه هوا قرار گرفته
مطلب مربوطه در سایت هست مطالعه کنید .
ماهی رو غذای خشک با مقدار زیاد دادید …
باید اولا غذا دادن رو کاهش بدید و دوما بهش نخود سبز آب پز شده بدید تا مشکلش رفع بشه
سلام.
خیلی ممنون از شمایی که جواب من را دادید.
من مطالب مربوط به بیماری کیسه هوا رو ازداخل سایت رو خوندم.
ولی چیزی متوجه نشدم و این موضوع برام حل نشده.
میشه شما لطف کنین ،خلاصه خیلی کم و مهمی که در اونجا وجود داره رو به من بگید،
ازتون ممنون میشم.خدا خیرتان بدهد.
چشم،حتما بهش نخود خرنگی پخته شده میدم.
سلام ببخشید یه سوال داشتم. از کجا بفهمم که ماهی فایتر نر و ماده به بلوغ رسیده اند و آماده جفتگیری هستند؟
سلام
سایز ماهی ها کمک زیادی میکنه
اینکه شما آینه جلوی ماهی نر بگیری و ماهی پرخاش بکنه و همچنین شروع به حباب سازی کرده باشه یعنی نر آماده هست و به بلوغ هم رسیده
برای ماهی ماده هم حجم شکم که تخم ها رو داره نشون میده که آماده برای تخم ریزی هست .
سلام
بسیار عالی آموزش دادید و متن روانی داشت ممنون از زحمات خوبتون
منتها یه مساله ایی هست و اون اینه که تصویر آخر بچه ماهی فایتر ، اون بچه ماهی دچار بیماری مخملک هستش
و تو متن به اون اشاره ایی نشده . خواستم کمکی کرده باشم .
امیدوارم جسارت منو ببخشید .
ارادتمندم
سلام . متشکرم از نظر شما
بله مریض هست اما عکس صرفا جهت شکل و شمایل بچه ماهی اضافه شده .
با سلام
ممنون از آموزش خوب و گویاتون
من یه مشکلی دارم و اون اینه که بجه فایترهام بعضی هاشون وقتی بزرگ میشن حدود دوماهه که میشن یه وری روی آب شنا میکنن و بعدش تلف میشن . غذا بهشون تو بچگی تخم مرغ و بزرگتر شدن آرتمیا تازه هچ شده و بعدش دکپسوله و دل مرغ رنده شده و غذا خشک خیس خورده میدم بر اساس سایزشون و نگاه میکنم که آیا میخورن یا نه و اینکه مثل پدر و مادرشون درشت و باله هاشون بلند نمیشه . پس دوتا مشکل دارم
1 – بعضی شون میان رو سطح آب به وری شنا میکنن
2 – خوب رشد نمیکنن
بنظر شما مشکل کجاست . چچی کار کنم
با سپاس فراوان
سلام و روز بخیر
مشکل روی آب اومدن و عدم تعادل در شنا کردن مربوط به بیماری کیسه هوا هست که مطلبش در سایت هست :
https://my-fish.ir/%d8%a8%db%8c%d9%85%d8%a7%d8%b1%db%8c-%da%a9%db%8c%d8%b3%d9%87-%d9%87%d9%88%d8%a7/
برای افزایش رشد هم بهتره در آکواریوم بزرگ ازشون نگهداری کنید و زمانی که به سن پرخاشگری رسیدن جداشون کنید
تعداد وعده های غذایی رو در روز به 4 تا 6 بار افزایش بدید و مقدار غذا رو کم کنید .
همچنین از غذای مفید و مولتی ویتامین ها استفاده کنید .
ممنون از راهنمای هاتون
الان ماهی ماده در حال تخم ریزی ولی اکواریم 5 لیتری هست میترسم بعد در اوردن ماهی ماده از اکواریوم حباب ها خراب بشه
سلام
بله متاسفانه این حجم خیلی کوچیکه و قطعا برای خارج کردن ماهی ماده باید دقت زیادی رو به خرج بدید .
قبلا اشاره کرده بودیم که برای تکثیر فایتر آکواریوم باید حدود 20 لیتر باشه .
سلام یه جفت فایتر دارم که چند روزه ماهی ماده توی ظرف شیشه ای داخل تنگ ماهی نر هست هر دو حباب درست میکنن اما حبابی نیست که تبدیل به لونه بشه و عین حباب معمولیه نمیدونم مشکل چیه چرا نر لونه درست نمیکنه با این که همش اطراف ماهی ماده میگرده و باله هاش رو باز میکنه
سلام
دمای آب رو برسی کنید که مناسب باشه ، سنگ هوا و فیلتر که آب رو به جریان بندازه داخل آکواریوم نباشه .
قسمت بالای آکواریوم رو با پلاستیک ببندید تا هوای قسمت بالای آب هم گرم باشه ( منظور پلاستیکی که روی سطح آب میزارن نیست ! درب آکواریوم رو با پلاستیک ببندید )
صبر داشته باشید . ممکنه اصلا نتونید این جفت رو تکثیر کنید . بنابراین این تصور رو نداشته باشید که چون ماهی ها رو خریدید حتما بچه هم میتونید بگیرید .
سلام خیلی خیلی ممنون .مطالب بسیار آموزنده و روشن بیان شده بود
امین الان ماهی ها مو جفت میکنم .سپاسگزارم